کرونا – صنعت – اقتصاد

25 فروردین کرونا – صنعت – اقتصاد

گسترش اپیدمی کرونا ، اقتصاد جهانی را در ماه‌ های اخیر به شدت تحت تاثیر قرار داده است . رکود فراگیر اقتصادی و بیکاری گسترده ناشی از اجرای سیاست‌ های ناگزیر قرنطینه و فاصله‌ گذاری، چشم‌انداز نگران‌کننده‌ای را حداقل در کوتاه‌مدت برای اقتصاد جهان و برای همه کشورهای جهان ایجاد کرده است. در این میان اقتصاد ایران که از دو سال پیش تحت تحریم های گسترده و همه جانبه آمریکا قرار دارد، ضربات بسیار سنگین تری را باید تاب بیاورد
اقتصاد ایران پیش از بروز اپیدمی کرونا بر اثر تحریم های گسترده آمریکا بشدت تضعیف شده بود. صادرات نفت ایران از بیش از ۲ میلیون بشکه در روز (۲ سال پیش) به چند صد هزار بشکه در روز سقوط کرده بود. بر اساس برآوردهای صندوق بین‌المللی پول بعد از خروج ایالات‌متحـده از توافق هستـه‌ای، ارزش ریـال به عنوان پول ملی هر سال بیش از ۵۰ درصـد کاهـش یافته است. تورم سالانه با شتاب فزاینده به ۴۰ درصد رسید و شرکت‌های بزرگ خارجی کشور را ترک کردند و براساس همین برآورد، اقتصاد ایران در سال گذشته یک رشد منفی نزدیک به ١٠ درصدی را تجربه کرد. به بیان دیگر اقتصاد ملی طی سال گذشته ده درصد منقبض و کوچک‌تر شد و به موازات آن اکثریت مردم ایران ده درصد فقیر تر شدند.
درحالی‌که بیش از نیمی از درآمد های کاهش یافته کشور تحت تحریم های امریکا از محل کانال‌ های تجارت منطقه‌ای تأمین می شد، با شیوع ویروس کرونا همسایگان ایران، یکی پس از دیگری مرزهای خود را با کشور بسته‌اند. بنابراین، صادرات ایران از این طریق به‌شدت کاهش یافته است. از آنجا‌که اولین شریک تجاری ایران چین است-حدود ۲۳ درصد از صادرات غیرنفتی کشور (بیش از ۸ میلیارد دلار) در ۱۱ ماهه ابتدای سال ۱۳۹۸ به چین بوده است- با شیوع ویروس کرونا در ووهان چین در ماه دسامبر، تجارت غیر نفتی با چین به تدریج دچار اختلال شد. در همان حال صادرات نفتی غیر رسمی ایران به چین نیز به شدت کاهش یافت. درهمین حال صادرات نفت ایران به کمترین میزان خود در ۴ دهه گذشته رسید.
براساس گزارش وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی، اختلال در صادرات ایران از مرز های زمینی، کاهش ورود و خروج گردشگر، کاهش قیمت و تقاضای جهانی نفت و کاهش محصولات صادراتی کشور در کنار اختلال در تجارت با چین، از مهم‌ترین پیامدهای شیوع ویروس کرونا در حوزه تجارت خارجی کشور هستند.
شوک ناشی از کرونا، اقتصاد را هم با شوک عرضه و هم با شوک تقاضا مواجه می‌سازد.از یک طرف عرضه نیروی کار کاهش یافته و از طرف دیگر در تأمین مواد اولیه تولید نیز مشکلاتی ایجاد شده است (شوک عرضه). شوک عرضه ، شوک تقاضا را به همراه خواهد داشت. تعطیلی کسب و کارها، منجر به تعدیل نیروی کار می‌شود و کاهش درآمد خانوار ، کاهش تقاضا را به همراه دارد. از طرف دیگر عدم اطمینان نسبت به آینده، خانوار را به تصمیم پس‌انداز بیشتر و به تعویق انداختن خرید اقلام غیرضروری ترغیب می‌کند. همین امر کاهش تقاضای کل بیشتری را موجب می‌شود.

اثرات ویروس کرونا بر بازار سرمایه و تولید :

• کاهش و توقف صادرات محصولات به دلیل بسته شدن مرزها یا ممنوعیت واردات از سایر کشورها که به کاهش تولید، فروش و درآمد می‌انجامد.
• کاهش تولید محصولات به دلیل کاهش عرضه مواد اولیه از سایر بنگاه‌ها.
• کاهش تولید محصولات به دلیل کاهش نیروی انسانی (کاهش شیفت کاری و یا تعطیلی موقت کارخانه‌ها).